در دنیای علم وپزشکی سیکل های خواب بخش مهمی از سیستم بدنی انسان می باشد. که به دفعات بسیار توسط محققین برسی گشته است.

محققین برای برسی فعالیت های مغز انسان از از تکنولوژی های پیشرفته مانند الکتروانسفالوگرافی (EEG)، فعالیت الکتریکی مغز در طول مراحل خواب ثبت و تحلیل می کند استفاده می کنند.

در یک مطالعه اخیر دانشمندان با استفاده از الکتروانسفالوگرافی (EEG) یا دستگاه سنجش الکتریکی فعالیت های زیستی ، فعالیت الکتریکی مغز را در طول ۵ مرحله از خواب اندازه گیری کرده اند، نتایج به شکل زیر است.

• مرحله ۱، فعالیت الکتریکی مغز کاهش می یابد
• مرحله ۲ در این مرحله نیز فعالیت های الکتریکی کاهش خود را ادامه می دهد.
• مراحل ۳ و ۴، فعالیت الکتریکی مغز به حداقل خود می رسد و در نهایت، در مرحله REM (Rapid Eye Movement)، فعالیت الکتریکی مغز به حداکثر خود می رسد.

EEG چیست؟

EEG آزمایشی است که ناهنجاری‌ها را در امواج مغزی یا فعالیت الکتریکی مغز شما تشخیص می‌دهد. در طول این روش، الکترودهای متشکل از دیسک های فلزی کوچک با سیم های نازک روی پوست سر شما چسبانده می شوند. الکترودها بارهای الکتریکی کوچکی را که از فعالیت سلول های مغز شما ناشی می شود، تشخیص می دهند. شارژها تقویت می شوند و به صورت نموداری بر روی صفحه کامپیوتر ظاهر می شوند یا بر روی کاغذ چاپ می گردند. و سپس توسط پزشکان تفسیر می گردد.

چرا ممکن است به EEG نیاز داشته باشم؟

EEG برای ارزیابی انواع مختلفی از اختلالات مغزی استفاده می شود. هنگامی که صرع وجود دارد، فعالیت تشنجی به صورت امواج سریع در EEG ظاهر می شود.

افراد مبتلا به ضایعات مغزی که می تواند ناشی از تومور یا سکته باشد، بسته به اندازه و محل ضایعه، ممکن است امواج EEG به طور غیرعادی کندی داشته باشند. این آزمایش همچنین می‌تواند برای تشخیص سایر اختلالاتی که بر فعالیت مغز تأثیر می‌گذارند، مانند بیماری آلزایمر، برخی روان‌پریشی‌ها و اختلال خواب به نام نارکولپسی نیز استفاده شود.

EEG همچنین ممکن است برای تعیین فعالیت الکتریکی کلی مغز (به عنوان مثال، برای ارزیابی تروما، مسمومیت با دارو، یا میزان آسیب مغزی در بیماران مبتلا به کما) استفاده شود EEG همچنین ممکن است برای نظارت بر جریان خون در مغز در طی مراحل جراحی استفاده شود.

 تأثیر مراحل خواب بر فرایند ترمیم بدن

مراحل مختلف خواب، از جمله خواب عمیق و خواب REM (Rapid Eye Movement)، هر کدام نقش مهمی در فرایند ترمیم بدن دارند.

این مطالعه نشان می دهد که هرچه فرد به مرحله خواب عمیق تری برود، فعالیت الکتریکی مغز کاهش می یابد. این موضوع باعث شده است که برخی از محققان معتقد باشند که فرایند ترمیمی بدن در طول خواب عمیق تر انجام می شود.

در این مرحله، بدن به تولید هورمون رشد، بهبود عملکرد سیستم ایمنی، ترمیم بافت‌ های بدن و حتی بهبود حافظه کمک می ‌کند. همچنین، در این مرحله، فعالیت عصبی کاهش می ‌یابد که به دنبال آن فشار خون، ضربان قلب و تنفس نیز کاهش می‌ یابد که به خودی خود باعث استراحت بهتر بدن می‌شود.

تاثیر مراحل خواب بر سلامت جسمی

در پژوهش های بعدی، دانشمندان به بررسی اثرات مختلف سیکل خواب بر سلامتی جسمی و روانی پرداخته اند. نتایج این پژوهش ها نشان داده اند که خواب به بهبود سیستم ایمنی بدن، حافظه و یادگیری، وضعیت روحی و حتی پوست کمک می کند. همچنین، مشکلات خواب مانند افسردگی و اضطراب می توانند به مشکلات جدی در سلامتی منجر شوند.

روش های حفظ سیکل خواب

سیکل خواب یک فرآیند پیچیده و اساسی برای سلامت جسمی و روانی است. در طی این فرآیند، بدن به ترمیم خود می‌پردازد و اعمالی مانند بهبود سیستم ایمنی، بهبود حافظه و یادگیری، بهبود وضعیت روحی و حتی بهبود پوست را تسهیل می‌کند.

به طور کلی، سیکل خواب به دو بخش تقسیم می‌شود: خواب عمیق و خواب REM. در مرحله خواب عمیق، فعالیت مغز به حداقل خود می‌رسد و بدن به ترمیم و بازسازی خود می‌پردازد. در مرحله خواب REM، فعالیت مغز به حداکثر خود می‌رسد و رویاپردازی به وجود می‌آید.

اگرچه سیکل خواب در هر فرد به صورت متفاوتی است، اما در بیشتر افراد به صورت چرخه‌ای تکرار می‌شود. هر چند که مشکلات خواب ممکن است در برخی افراد رخ دهد، اما در بیشتر موارد، با رعایت مواردی مانند روال خواب مناسب، تشک خواب مناسب، تغذیه سالم و ورزش منظم، محیط خواب مناسب، تغذیه مناسب و مصرف غذاهای سبک در ساعات شبانه و کاهش مصرف الکل و قهوه می توانند به داشتن سیکل خواب منظم کمک کنند. همچنین، در صورت داشتن مشکلات خواب باید به پزشک مراجعه کرده و داروها و روش‌های درمانی مناسب را انتخاب کرد.